|
Cmentarz Polski na Monte Cassino (historia powstania oraz zdjęcia) Jan Bielatowicz "LAUR KAPITOLU I WIANEK RUTY" wyd.VERITAS - Londyn "Już dwa dni po bitwie o Monte Cassino szef duszpasterstwa Drugiego Korpusu, ks.Włodzimierz Cieński i kilku oficerów sztabu przybyło na pole bitwy, aby wybrać miejsce na cmentarz dla poległych. Ostatecznie zgodzono się na wybór głównego projektodawcy i budowniczego cmentarza inż. Wacława Jerzego Hryniewicza. Ziemia na cmentarz w dziewięciu dziesiątych była własnością klasztoru, a reszta należała do właścicieli prywatnych. Drobni właściciele otrzymali odszkodowanie w gotówce, natomiast Opactwo oddało ziemie Polakom w wieczystą dzierżawę, na podstawie aktu cesji, podpisanego dnia 29 lipca w bazylice św. Pawła za Murami w Rzymie. Ze strony polskiej akt ten podpisali: gen. Władysław Anders, kap. Tadeusz Zandfos (projektodawca i budowniczy pomnika Karpatczyków na wzgórzu 593), sierż. Franciszek Pest i strz. Józef Gąsior, ze strony benedyktyńskiej : opat Matteo Renato Ildefonso Rea di Nazareno, Don Domenico Tommaso Leccisotti, historyk opactwa , Don Nicola Clemente i Don Martino Matronola. Obszar odstąpiony na cmentarz mierzy blisko pięć hektarów. Budowa cmentarza trwała dwa lata, od października roku 1944 do października roku 1946. Projekty wykonał architekt Wacław J. Hryniewicz oraz architekt Jerzy Skolimowski, kierownikiem robót był inż. Tadeusz Muszyński. Prace rzeźbiarskie wykonał art. Michał Paszyn oraz Włoch prof. Ciambelotti. Prace wykonywało dziennie: 39 żołnierzy polskich z 304 plutonu mechanicznego, około 40 kierowców oraz od 400 do 700 robotników włoskich. W czasie prac 11 Włochów zginęło od wybuchów min i pocisków. Koszta robocizny, wyżywienie robotników i transport opłacił rząd brytyjski. Kamień na roboty szedł z pobliskich kamieniołomów, trawertyn na nagrobki i płyty ofiarował częściowo rząd włoski z "wystawy narodowej" przy Via Ostia w Rzymie, zamierzonej jeszcze przed wojną, ale nie doszłej do skutku, częściowo zaś płyty zakupiono, za sumę blisko trzech tysięcy lirów. Na cmentarzu spoczęły szczątki poległych w dotychczasowych walkach, po ekshumacji ciał z prowizorycznych cmentarzy i pojedynczych grobów. Spoczęli tu również niektórzy zmarli później z ran odniesionych w bitwie o Monte Cassino. W samej bitwie padło 924 żołnierzy Polskiego Korpusu. Cmentarz poświęcił Biskup Polowy Wosk Polskich, Józef Gawlina w dniu 1 września 1945 roku. Cmentarz polski, jak dywan z kamienia, rozścielony jest u stoków wzgórz 593 i 569, w dolince podklasztornej. Sciegi jego osnute są z bieli i zieleni. Na grobowisko rzucono krzyż z wiecznej zieleni, którego korpus stanowi orzeł biały na płycie z trawertynu. Z daleka wygląda on prawie jak odznaka na czapce żołnierskiej. W rzeczywistości jest to zespół bloków o powierzchni dziesięć na siedem metrów. Otacza je szpaler tuj srebrzystych. Groby pokryte płytami z nazwiskami poległych, z ciężkimi krzyżami z trawertynu, wyrównane są na sposób wojskowy w dwuszeregach na dziesięciu tarasach. Napisy na grobach składają się z 68 tysięcy liter, rytych i napuszczanych barwą "rosso pompeiano". Na grobach prawosławnych stoją krzyże greckie, na żydowskich owalne nagrobki z gwiazdą syjońską, na jednym tatarskim płyta z imieniem Allacha. W prawym kącie u góry trzy groby z ciałami dziewięciu nieznanych żołnierzy. Prawosławni i żydzi leżą w swoich grupach. Razem i ci nieznani, jakby jakieś osobne wyznanie."
Na niższym tarasie doliny, pod cmentarzem, założono szkółkę ogrodniczą.
Zielone i GALERIA ZDJĘĆ Przejdż do galerii aby obejrzeć więcej zdjęć Polskiego cmentarza na Monte Cassino. |
||||||||||||||||||||||||||||
montecassino.org.pl © 2009 | Aktualności | O nas | O bitwie | Multimedia | Cmentarze | Kontakt | wykonanie: graffitiDruk.pl |
|||||||||||||||||||||||||||||